030 231 7511 
030 231 7511
info@lsabewoners.nl- Tips
Samen met de buurt werken aan een inclusieve energietransitie
Een echt geslaagde energietransitie is een inclusieve energietransitie waarin iedereen mee kan doen. Maar hoe je bereik je dit? En hoe zorg je dat bewoners ook écht betrokken worden en zeggenschap hebben? Daarvoor is een proces nodig met veel draagvlak in de buurt. In dit artikel geven we tips hoe je samen met de buurt werkt aan een inclusieve energietransitie.
Weet wie je moet betrekken om iets gedaan te krijgen
Om succesvol een samenwerking aan te gaan is het belangrijk om na te denken over je positie, uitgangspunten en mandaat. In de wijk Bospolder-Tussendijken in Rotterdam is een waardevolle zoektocht geweest naar een gelijkwaardige samenwerking tussen bewoners en de gemeente. De bewoners proberen de kosten en kansen zo te koppelen dat ze in deze wijk écht en zo veel mogelijk profiteren van de energietransitie. Daarvoor is natuurlijk goed contact en overleg nodig tussen bewoners, het georganiseerde bewonersinitiatief, gemeenten en marktpartijen.
Dat lukt. Er is een samenwerking gestart met iedereen die wil. Huurders en huiseigenaren, de gemeente, het energiebedrijf, woningcorporatie, wijkondernemers, de energie-coöperatie en allerlei andere maatschappelijke organisaties. Samenwerkingsafspraken zijn opgeschreven in een samenwerkingsovereenkomst. Dat levert woorden op als ‘gelijkwaardig’, ‘heldere communicatie’, en ‘diversiteit’. Dat lijken open deuren en woorden die je kunt opschrijven zonder proces. Maar juist doordat deze brede groep met elkaar gewerkt heeft aan afspraken, ook over hoe deze woorden in te vullen in de praktijk, en elkaar daarop blijven monitoren, betekenen ze ook écht iets.
TIP om zelf mee aan de slag te gaan: maak rupsbewegingen
Wil je zelf aan de slag? Het helpt om het proces dat je start te zien als een rups, want zo’n proces maakt vaak een rupsbewegingen. Van klein (kernteam ) naar groot (met iets de buurt in) naar klein (kernteam gebuikt input uit de buurt) naar groot (met iets de buurt in), enzovoort. Als je zorgt voor die beweging zorg je voor betrokkenheid van zoveel mogelijk mensen, omdat er voldoende mogelijkheid is om mee te doen.
Weet welke op welke plekken buurtbewoners graag komen
Nederland kent duizenden ontmoetingsplekken. Ze vormen het kloppende hart van iedere buurt. Plekken waar bewoners elkaar ontmoeten, activiteiten op poten zetten en nieuwe ideeën en initiatieven starten. Organiseer bijvoorbeeld vanuit een bestaand buurthuis laagdrempelige ontmoetingen om mensen te betrekken bij de energietransitie. Maak het aantrekkelijk om aan te sluiten en maak de kring groter.
Een mooi voorbeeld hiervan is de eerste ronde van het BuurtBespaarBudget. 58 initiatieven door heel Nederland hebben de afgelopen winter een grote groep bewoners ondersteund om thuis of in op de buurtplek warmer bij te zitten. Naast het uitdelen en installeren van honderden energieboxen met spaarlampen en radiatorfolie, zijn er tientallen warme maaltijden bereid en kregen veel buren uitleg van energiecoaches hoe je op een simpele manier energie kan besparen.
Diensten door bewonersinitiatieven
Het opzetten van een dienst voor de wijk kan ook een mooie bijdrage leveren aan het inclusiever maken van de energietransitie. Stichting De Blauwe Wijkeconomie (dBWE) in Arnhem, werkt aan een inclusieve wijk economie door vanuit de droom van buurtbewoners maatschappelijke bedrijven te starten. Inspirerend en prima toepasbaar op andere plekken. Hoe ze dat doen? De stichting Blauwe Wijkeconomie werkt echt van onderop. Initiatiefnemer van de Blauwe Wijkeconomie, Patrick Hoogenbosch vertelt enthousiast: ‘’Ontdek met elkaar hoe de ideale droomwijk eruit ziet. Nodig niet alleen buurtbewoners, maar ook andere betrokkenen uit. Zoek echt naar partnerschap en voorkom dat je als initiatief een opdracht van de gemeente gaat uitvoeren. Het gesprek over de droomwijk geeft gegarandeerd een mooi gesprek. Samen ontdek je dat energie veel meer is dan alleen praten over zonnepanelen en warmtepompen. Energie gaat ook over eenzaamheid en armoede bijvoorbeeld’’.
De Blauwe Wijkeconomie organiseert met het BuurtBaanBureau werk in de wijk. In het Spijkerkwartier bijvoorbeeld wonen circa 400 mensen zonder betaalde baan. “Als je ze vraagt of ze bouwvakker willen worden, is het antwoord vaak nee. Vraag je of ze willen helpen met een schilderij op te hangen bij de buren, staan ze direct klaar. Het BuurtBaanBureau leidt mensen op. Alle klussers hebben de beschikking over de speciaal ontwikkelde klusapp. Hierin delen ze kennis en ervaringen. Zo leren de klussers ook van elkaar. En ook bewoners kunnen gebruik maken van de app. We werken echt met én voor de bewoners van de wijk”, aldus een enthousiaste Patrick.
TIPs om zelf mee aan de slag te gaan als je ook een dienst op wilt zetten
- Leer je buurt kennen. Spreek met zoveel mogelijk mensen, bewoners en lokale organisaties. Er zijn zoveel bewoners die willen bijdragen; als appbouwer, tekstschrijver of andere zzp’ers. Er is meer kennis in de wijk aanwezig dan je misschien denkt.
- Zorg voor zichtbaarheid. Door jezelf te laten zien, je verhaal te vertellen kunnen buurtbewoners aanhaken en kunnen stakeholders je vinden en begrijpen. Maak van communicatie een speerpunt en laat de wijk zien waar jullie mee bezig zijn. Deel successen en laat mensen meedenken.
- Weet wat er speelt in de wijk voordat je aan de slag gaat. Zijn er bijvoorbeeld eerder slechte ervaringen geweest? Of juist hele goede ervaringen? Breng dat in kaart en maak gebruik van deze informatie.
- Weet welke geldstromen er door de wijk lopen. Waar gaan subsidies naartoe? Welke doelen wil de gemeente halen in de wijk en welke budgetten horen daarbij? Dit weten helpt bij het maken van rendabele plannen.
- Daag je gemeente uit. Met het Right to Challenge mag je de gemeente uitdagen een taak van de gemeente over te nemen. Dit biedt kansen voor een opdracht vanuit de gemeente en een mooie inkomsten stroom..
