• Praktijkvoorbeeld

Energiecollectief Warm Lunetten gaat voor een provinciale subsidie

Dat een bewonersinitiatief soms een lange adem nodig heeft als het om financiering gaat, is geen geheim. Zeker voor pionierende energiecollectieven kan het behoorlijk uitdagend zijn om tot een gezonde financiële basis te komen.

Energiegemeenschap Warm Lunetten is, sinds de start in 2020, bezig met het aantrekken van verschillende gelden. In 2024 lijkt er een doorbraak te zijn gekomen in de vorm van een provinciale subsidie. Initiatiefnemer John Buitink vertelt over het proces van de aanvraag en over alternatieve financieringsvormen. ‘Je moet creatief en vindingrijk zijn.’

Van klein groepje buren naar energiecollectief

Wat begon als een klein groepje buren dat zich wilde inzetten voor de energietransitie, is uitgegroeid tot een wijkbreed energiecollectief dat nauwe banden onderhoudt met de gemeente. ‘Ons initiatief, dat eerst de naam Expeditie Tirol droeg, is ontstaan tijdens een challenge van de gemeente Utrecht’, legt John uit. ‘De gemeente daagde bewoners en bedrijven uit om samen op zoek te gaan naar de beste toekomstige warmtebron.

Met een paar bewoners uit onze straat Tirol verkenden we de mogelijkheden van een warmtenet op basis van luchtwarmte. Uiteindelijk wonnen we, samen met twee andere initiatieven, het prijzengeld. Omdat we er al snel achter kwamen dat onze straat te klein was voor een rendabel warmtenet, hebben we het prijzengeld gebruikt voor het opzetten van het wijkbrede initiatief Warm Lunetten.’

NHVH-20240213- 0012

Provinciale subsidie voor kwartiermaker

Hoewel elke wijkbewoner met zijn of haar kennis Warm Lunetten verrijkte, werd er al snel nagedacht over een kwartiermaker die het collectief naar een hoger niveau kon tillen. Om deze professionele kracht te kunnen bekostigen onderzocht het collectief de mogelijkheden voor een gemeentelijke of provinciale subsidie.

John vertelt: ‘We hebben een warm contact met een ambtenaar van de gemeente Utrecht die we kennen van een burgertop die we ooit organiseerden. Hij wist ons te vertellen dat de gemeente verschillende subsidies verstrekt, maar helaas niet voor het financieren van een kwartiermaker. Bij een provinciale subsidieregeling zouden we meer kans maken. Via via kwamen we in contact met Natuur en Milieufederatie Utrecht, een organisatie die zich inzet voor groene bewonersinitiatieven. Zij hielpen ons de juiste keuzes te maken en brachten ons in contact met de provincie. Dat is nu twee jaar geleden. Op 14 augustus 2024 hebben we formeel de subsidieaanvraag ingediend.’

NHVH-20240213- 0159

Lange adem

Warm Lunetten heeft dus een proces van ruim twee jaar achter de rug, voordat de subsidieaanvraag kon worden ingediend. Een proces van lange adem. Hoe wist het initiatief de moed en energie vast te houden? ‘Je moet andere manieren vinden om aan geld te komen’, zegt John. ‘Van landelijke subsidies konden we geen gebruikmaken, die waren er simpelweg nog niet. Gelukkig konden we terugvallen op het Initiatievenfonds in Utrecht, een fonds dat ons geld verschafte voor het opzetten van ons bewonerscollectief. Hiermee konden we onze organisatie starten en een stappenplan maken.’

Volgens John staat of valt alles uiteindelijk met de vrijwilligers uit je initiatief. ‘Je moet bewoners meekrijgen en dat kan soms lastig zijn als je vooral met de randzaken bezig bent en niet inhoudelijk. Aan de andere kant houdt zo’n lang proces je scherp. Je wordt vanzelf creatief en vindingrijk.’

John Buitink, Warm Lunetten

Energiecafé en andere activiteiten

Naast het geld van het Initiatievenfonds, kreeg het energiecollectief door deelname aan het programma Buurtenergie een procesbegeleider toegewezen. Deze professional hielp het collectief om toch concreet met de energietransitie bezig te kunnen zijn. ‘Zo hebben we met onze buurt Warme Burendag kunnen organiseren’, zegt John. ‘Daarnaast zijn we met Warm Lunetten het Energiecafé gestart, een plek waar wijkbewoners die zich inzetten voor de energietransitie elkaar kunnen ontmoeten. Hieruit zijn al twee andere buurtinitiatieven voortgekomen.’

Bewoners meekrijgen

Op de vraag waar Warm Lunetten over een jaar staat, antwoordt John resoluut. ‘In 2025 hebben we een mijlpaal bereikt in ons onderzoek en hebben we een shortlist van mogelijke warmtebronnen voor de wijk. Daarnaast willen we onze adviesrol voor de gemeente waarmaken.’ Hoe stellig John ook is, ver vooruitkijken wil hij niet. ‘We zijn meer van het proces en willen bewoners meekrijgen.

NHVH-20240213- 0159

Begin met kleine acties

De financieringen die we nu krijgen, hebben niks met duurzaamheid zelf te maken. Daarom willen we zoveel mogelijk activiteiten organiseren waarmee we wél inhoudelijk bezig zijn. Dat zou ik trouwens elk initiatief aanraden. Begin met acties op klein niveau, zodat je bewoners warm maakt. En neem iemand in de arm die verstand heeft van subsidies en financiering. Iemand die je kan helpen met de juiste woorden en begrippen en de wegen kent. Dat kan het verschil maken.’