Bewonersinitiatieven die bij hun gemeente op zoek gaan naar financiële steun voor hun bijdrage aan de lokale energietransitie, krijgen vaak te maken met aanbestedingen. Die zijn gebaseerd op concurrentie, terwijl bewoners vaak liever samenwerken met de gemeente. Kan dit niet anders? In een serie artikelen laten we zien dat er andere routes bestaan naar langetermijnfinanciering door de gemeente.
In deel 2: hoe kom je aan tafel bij de gemeente om de alternatieve routes naar financiering te bespreken?
We horen het al langer van bewonersinitiatieven, zeker in de energietransitie: in gesprekken met gemeenten komt aanbesteding vaak als eerste en enige optie op tafel. De voorwaarden van zo’n tender passen vaak niet bij de realiteit van bewonersorganisaties.
In samenwerking met Energie Samen en Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) organiseerden wij afgelopen tijd gesprekken en bijeenkomsten over de alternatieve routes die bestaan om langetermijnfinanciering te organiseren. Hieronder vind je de tips die we ophaalden in die bijeenkomsten voor een beter gesprek met de gemeente over langdurige financiële samenwerking.
“Waarom aanbesteden als wij dit al doen?” Laat als bewonerscollectief weten dat wat jullie doen niemand anders kan doen, dat het daarom logisch is om het direct te gunnen/subsidie te verlenen. Benoem in je voorstel bijvoorbeeld dat jullie een netwerk hebben in de wijk, noem het aantal contactmomenten, het aantal voordeuren waar je binnenkomt, het aantal leden dat je hebt. Vertel over de waarde die jullie lokaal hebben, dat is een waarde die externe partijen niet hebben.
-> lees hier meer over alle verrassende manieren waarop bewoners met elkaar in contact kunnen komen
Ambtenaren hebben inzicht nodig om vertrouwen te krijgen in wat jullie doen. Aantallen dragen bij aan dit vertrouwen. Uiteindelijk wil je natuurlijk van die aantallen af, maar met aantallen kan je laten zien dat het om een groter plaatje gaat. Kies een manier van eenvoudige registratie die bij jullie past.
Je kan bijvoorbeeld bijhouden hoeveel kopjes koffie er gedronken worden, welke dingen weggegeven worden, welke doorverwijzingen jullie doen, welke activiteiten er georganiseerd worden.
Probeer samen met je gemeente het andere verhaal te vertellen. Nodig gemeenteraad en ambtenaren uit aan tafel om ook met hun juristen en advocaten het andere verhaal te vertellen. Het is logisch dat gemeenschappen anders worden behandeld dan marktpartijen.
-> Gebruik dit artikel (over het betrekken van lokale initiatieven) en deze (over het dogma achter aanbesteding) ter ondersteuning van je verhaal.
Welke thema’s houdt de gemeenteraad bezig? Op welke manier zijn jullie daar als initiatief al mee bezig? Door te weten hoe je met je activiteiten (al) aansluit op de thema’s van de gemeente, wordt het makkelijker om in de gesprekken over financiering je voorbeelden te onderbouwen met hun belang.
Want als een ambtenaar voor jullie in actie komt wil je hem/haar ook kunnen bieden wat hij/zij nodig heeft. Vertrouwen opbouwen komt neer op wederzijds geven, goed in contact blijven met elkaar en ook oog hebben voor elkaars doelen en belangen.
Een goede persoonlijke relatie blijkt de belangrijkste sleutel voor samenwerking is zijn. Als een eerste kennismaking stroef verlopen is probeer het dan een tijdje later nog eens. Gemeenteambtenaren, weten ook niet alles, voor hen is het ook een zoektocht naar passende financieringsvormen. Dat traject van samen zoeken, dat gesprek, dat is heel waardevol. Wat kunnen we wél voor elkaar krijgen.
Dat is niet altijd fijn, maar je krijgt uiteindelijk wel een gedragen commitment. Zorg dan ook dat dit commitment officieel wordt bekrachtigd.
–> Bekijk hier voorbeelden van Samenwerkingsovereenkomsten
-> Deel 1: alternatieve routes. Welke alternatieve routes zijn er voor aanbesteding?
-> Deel 3: agenderen voor gemeentes. Wat kan je als gemeente doen om deze alternatieven te gaan bespreken met bewonerscollectieven?
-> Meer tips en handvatten voor inkoop duurzame energie van het expertisecentrum aanbesteden