Bewonersgedreven energietransitie

Bewoners spelen een belangrijke rol in het succesvol maken van de energietransitie. Al in 2018 schreef Maurice Specht in opdracht van ons hierover een boeiend essay.

Belangrijke rol voor bewoners

Als we willen dat bewoners die belangrijke rol gaan pakken zijn er volgens Specht drie accentverschuivingen nodig die van de bewoner van een passieve actor een betrokken en actieve partij maakt.

1. Ook een sociale opgave

Soms kun je het idee krijgen dat de energietransitie niet meer is dan een extreem grootschalige, technische operatie. Maar het is ook zeker een sociale opdracht. Je moet mensen meekrijgen, enthousiast maken, aanzetten tot moeilijke beslissingen, maar ook tot collectief meedenken en handelen.

2. Energietransitie als rechtvaardigheidsvraagstuk

De kosten voor de energietransitie zijn aanzienlijk (geschat op 1,5 tot 3,5 miljard per jaar tot 2030 – PBL, 2017). De grote vraag is wie deze kosten gaat dragen en wie de wenselijke toekomst gaat voorfinancieren. Een ander aspect van deze discussie gaat over de verdeling van de lasten. En dan gaat het niet over de financiële draagkracht, maar over de rechtvaardige verdeling van de lasten. Juist in kwetsbare wijken vraagt de energietransitie om extra ondersteuning.

3. Voorbij het individu

Nu wordt er vooral ingezet op het verstrekken van voorlichting aan en subsidies voor individuele huishoudens. Daarmee wordt een complex vraagstuk gereduceerd tot onmogelijke keuzes. Wanneer de energietransitie vanuit het perspectief van het sociale, de rechtvaardigheid en de collectieve opgave wordt benaderd, ontstaat ruimte voor een ander soort handelen. Eén waarbij bewoners betrokken partij zijn en waarbij zij direct en indirect mee profiteren van de energietransitie.