Hoe werk je in opdracht van je gemeente volgens aanbestedingsregels?

Opdrachten en aanbestedingen

Werken jullie als bewonerscollectief met geld van de overheid, dan is er sprake van staatssteun. Gaat het niet om een subsidie maar om een directe opdracht van bijvoorbeeld de gemeente, dan heb je ook met aanbestedingsregels te maken. Hoe kunnen jullie en de gemeente daar het beste mee omgaan?

Opdrachten en aanbestedingen: wat is het?
Je kunt activiteiten uitvoeren direct in opdracht van de overheid. Maar let op: dit is iets anders dan subsidie krijgen van de overheid. Er zijn enkele goede redenen om voor de samenwerking van opdrachtnemer-opdrachtgever te kiezen. Bijvoorbeeld omdat bij een subsidie sprake zou zijn van verboden staatssteun. Dit is financiële steun van de overheid tegen Europese regels in. Een andere reden om voor een opdracht te kiezen, is omdat de gemeente jullie tot bepaalde resultaten wil verplichten. Dat kan met een opdracht.

Veel gemeenten kiezen ervoor om opdrachten via aanbesteding weg te zetten. Voor een onervaren bewonerscollectief zijn aanbestedingen behoorlijk intensief. Ook staan er vaak criteria in aanbestedingen over bijvoorbeeld kostenefficiency of kwantificeerbare producten waardoor je bij voorbaat weinig kans maakt tegen commerciële partijen die ook meedoen aan een aanbesteding. LSA bewoners pleit al lange tijd voor aangepaste routes van financiering van bewonersorganisaties omdat aanbesteding vanuit marktwerking niet past bij het publieke domein. 

Opdrachten en aanbestedingen: hoe maak je er gebruik van?
Jullie kunnen ook een opdracht krijgen zonder eerst te moeten meedoen aan een aanbesteding. Dit is mogelijk als de opdracht niet boven een bepaald bedrag gaat. En er zijn nog meer mogelijkheden om opdrachten rechtstreeks te krijgen, zoals via de Dienst Algemeen Economisch Belang. Is een aanbesteding onvermijdelijk, dan kan de overheid kiezen voor gunningscriteria die het meest aansluiten bij maatschappelijke waardecreatie. Omdat jullie je daar als bewonerscollectief ook op richten, kan dat een voordeel zijn. Verdiep je in de mogelijkheden en doe dat samen met LSA bewoners, de gemeente of andere overheidsorganisatie.

Praktijkvoorbeeld: bewonerscollectief wint aanbesteding
De gemeente Wageningen wilde het sociaal domein anders inrichten. Er kwam een aanbesteding waarbij partijen vooraf in gesprek gingen om te kijken of ze tot een samenwerking konden komen. Veertien partijen bundelden hun krachten: van bibliotheek en basisschool tot welzijnsorganisatie en vluchtelingenwerk, mét bewonersgroep ThuisWageningen. Zij zijn samen eindverantwoordelijk over een miljoenenbudget. Dat levert ook vragen op. Want leidt professionalisering niet tot institutionalisering? Moeten medewerkers voor bepaalde taken niet betaald worden? Maar het resultaat stemt tot tevredenheid. “We zitten in een duurzame kanteling naar een fijner Wageningen! In onze aanpak zijn geen schotten. We zijn een netwerk!”. Lees meer.

De reeks: Aanbestedingsregels, staatsteun, opdracht of subsidie?

In deze reeks lichten wij toe wat die mogelijkheden zijn als je als bewonerscollectief diensten uitvoert die nuttig zijn voor alle bewoners in je gemeente. Vaak gaat dit gepaard met het organiseren van financiële steun vanuit de overheid. Dit vergt wat uitzoekwerk. Maar er zijn genoeg mogelijkheden! In deze reeks laten zien wat er mogelijk is en waar je op moet letten.

– Kun je subsidies krijgen zonder dat dit verboden staatsteun is?
– Hoe werk je in opdracht van je gemeente volgens aanbestedingsregels?
– Kun je een taak van de gemeente overnemen?
– Hoe voer je als DAEB direct opdrachten van de gemeente uit?
– Hoe draagt opgroeirecht bij aan de professionalisering van een bewonerscollectief?

* We hebben ons best gedaan een overzicht te bieden. Doe ook altijd zelf onderzoek. Foutje gezien? We horen het graag.

Deze reeks komt vooruit uit de verkenning “Zelfbeheer in de warmtetransitie: acht beleidsinstrumenten” en bijeenkomsten die we van daaruit organiseerden samen met Energie Samen.