Het dogma aanbesteden

Bewoners ervaren veel problemen met de aanbestedingen in het sociale domein. Het stuivertje wisselen tussen grote welzijnsorganisaties van buiten de stadsgrenzen. Steeds weer kennis moeten maken met nieuwe opbouwerkers of jongerenwerkers. Welzijnsprofessionals die de sociale kaart komen ophalen bij de bewonersgroepen die al jaren een belangrijke bijdrage leveren aan de leefbaarheid van de wijk.

De fuik van klassieke aanbestedingen

Bij het schrijven van aanbestedingen het het lastig om op een goede manier bewoners te betrekken en invloed te laten hebben op het uiteindelijke aanbod. Als bewonersinitiatieven zelf betrokken willen zijn in het aanbieden van welzijn in hun eigen wijk lopen ze in de fuik van bureaucratische en ingewikkelde aanbestedingen. Waarom? We zien bij veel gemeenten een behoorlijke fixatie op klassieke aanbestedingen. Waarden als efficiency, concurrentie en prijsvoordelen staan haaks op die van gemeenschapszin en burgerschap. En als we er met redelijke argumenten niet uitkomen, kunnen we altijd nog terugvallen op ‘Dat moet van Europa’.

Zelf verantwoordelijkheid nemen

Bewonersgroepen verenigd binnen het LSA zijn al langere tijd bezig om ervoor te zorgen dat bewoners ook zelf verantwoordelijkheid kunnen nemen voor leefbare wijken en voorzieningen. Met het right to challenge ontwierpen we een instrument dat deze aanbestedingslogica kan openbreken. Maar daarmee zijn we er nog lang niet. De logica van aanbesteden in alle gevallen wordt hiermee niet ter discussie gesteld.

Kan dat anders?

Hoog tijd voor het LSA om publicist Jos van der Lans een vrije opdracht te geven: schrijf een essay over aanbesteden in het sociale domein. Wat heeft een kwart eeuw aanbesteden in het sociale domein nu eigenlijk opgeleverd? Heeft het de innovatie gebracht die het beloofde? Heeft concurrentie tot betere professionals geleid? Is het werk er beter van geworden? En – niet onbelangrijk – wat zijn burgers, gebruikers, bewoners, cliënten er eigenlijk mee opgeschoten?