Dit praktijkverhaal speelt zich af in Broek in Waterland. Het verhaal is onderdeel van de verkenning die LSA heeft gedaan rondom het thema Community organising. Het is ruim dertien jaar geleden als de provincie Noord Holland besluit de bereikbaarheid van Waterland, een gebied van meer dan honderd vierkante kilometer boven Amsterdam, te verbeteren. De plannen zijn desastreus voor het dorp Broek in Waterland. Met de vervanging van een monumentale brug en een extra baan wordt de gemeenschap letterlijk in tweeën gespleten.
Geschrokken organiseert de dorpsraad verzet en komt met een, onder de inwoners, breed gedragen plan: Een tunnel onder Broek door in plaats van een weg. De Dorpsraad laat met eigen middelen via een succesvolle crowdfunding het ingenieursbureau Witteveen+Bos een verkennend onderzoek doen naar een ondergrondse oplossing, op haalbaarheid en kosten. Op basis van dit door burgers betaalde onderzoek gaat de Provincie om en gaat de ondergrondse variant serieus onderzoeken. In dit co-creatie project dat van 2016 tot 2023 duurde is het plan verder uitgewerkt. Alle betrokken partijen, omwonenden en bestuurders in de regio en de provincie zijn actief betrokken via inloopavonden, klankbordgroepen en brainstorms. Goof Buijs van de dorpsraad zegt: ‘Het doel is altijd geweest om een oplossing te ontwerpen die recht doet aan álle belangen, van de bewoners van Broek in Waterland en van de hele regio.’
Na een goede samenwerking, veel inspraak en een maatschappelijke kostenbatenanalyse besluit de provincie in 2023 te kiezen voor een verlengde onderdoorgang met twee keer twee rijstroken waarvan tweemaal een busbaan. De provincie is het met de Dorpsraad eens dat deze variant het aangezicht van ons dorp herstelt, beide dorpshelften verbindt, tot een betere doorstroming voor de hele regio leidt, méér ruimte voor groen biedt en een flinke verbetering in de kwaliteit van leven.
De stand van zaken nu? Dorp, gemeente Waterland, provincie en vervoersregio willen een tunnel. De plannen zijn rond en enkel het Rijk moet nog bijdragen aan de oplossing die bereikbaarheid, leefbaarheid en de inwoners beiden serieus neemt.
Advies voor activisten: Acties beginnen meestal met boosheid en verontwaardiging. Logisch, en terecht vaak. Het beste voor jezelf en je groep om die boosheid om te zetten in positieve energie, zet je in voor een beter alternatief. Zorg dat je draagvlak groot is en blijft, en bedenk dat zo’n proces ook heel veel tijd gaat kosten. Maar tijd is je beste vriend.