Het is de gemeenschap, suffie!

De laatste decennia zijn wijkraden te veel tot een politiek instrument gemaakt. Dat zorgt voor onvrede. Het is tijd om het gesprek over de wijkraden helemaal open te breken want het kan anders.

Crisis van de wijkraden. Wat nu?

Eind 2018 kregen binnen in een maand tijd vier wijkraden flinke klappen.  De wijkraad in het Utrechtse Noordoost voelde zich ‘als oude schoenen weggegooid’, toen het college het budget van de wijkraad met tachtig procent verminderde. In Schiedam trok het college van B&W zelfs de jaarlijkse subsidie van €50.000 aan het Schiedams Overleg Bewoners Organisaties (SOBO) in. De gemeente kon niet snel genoeg de vruchten plukken van een verbetertraject. Ook in Maastricht stapte de voorzitter van een buurtnetwerk op, onder andere omdat gemeente ‘’totaal onderschat hoe moeilijk het proces in de wijken zelf is”.

Wijkraden zijn van de bewoners

Nico de Boer zag al langer dat het rommelt, en schreef op ons verzoek een essay over de wijkraden en hun belangrijke functie. Hij stelt vast dat er “een klaarblijkelijke, breed gedeelde overtuiging is dat wijkraden een instrument zijn van de overheid” terwijl wijkraden oorspronkelijk juist van de bewoners waren. Dat wijkraden moeten vernieuwen, daar zijn vriend en vijand het over eens, maar dat proces wordt volgens De Boer “versmald tot verandering bij de wijkraden, zonder dat tegelijkertijd het functioneren van het gemeentelijk apparaat onder de loep wordt genomen.”

Geen politiek instrument

De laatste decennia zijn wijkraden te veel tot een politiek instrument zijn gemaakt. Dat zorgt voor onvrede, daarom nu essay. Het kan anders. Samen sturen aan verandering, een stem geven aan zij die niet gehoord worden, draagvlak eisen voor initiatieven en besluiten, tegenmacht bieden aan de macht, zelf vormgeven en uitvoeren van publieke diensten op een manier die past bij de wijk, ruimte voor maatwerk, vergaren en delen van kennis, ondersteunen van het zwakste belang. Als je goed kijkt en het ook wil zien, dan vind je ze bij de meeste wijkraden.

Zelf invloed hebben

Dit essay pleit voor het versterken van de maatschappelijke democratie in aanvulling op de haperende representatieve democratie. Maatschappelijke democratie waarin bewoners en gemeenschappen en hun initiatieven zelf invloed hebben op de kwaliteit van hun eigen leven en omgeving. “Het is de gemeenschap, suffie!”.