Een bakkie inspiratie bij wijkbedrijf Selwerd

Bij Wijkbedrijf Selwerd krijgen bewoners de ruimte. Ruimte om te ondernemen, op adem te komen, te re-integreren en nieuwe dingen te leren. “Het uitgangspunt is dat mensen een stap zetten in hun ontwikkeling. Het draait erom bewoners de kans te geven hun talent te vinden, te ontdekken waar ze goed in zijn.” We gingen op bezoek bij dit LSA-lid in Groningen.

Gert Jan heeft zijn klompen bij de buitendeur laten staan en loopt op zijn sokken door de hal. Ondertussen pleegt hij een telefoontje met de gemeente en verwerkt hij een reservering voor een vergaderruimte. Terwijl we in gesprek zijn, tikt één van de medewerkers hem aan. ‘Heb je even tijd? Iemand heeft thuis last van een bijenzwerm. Ken jij niet iemand die daar iets tegen kan doen?’ Gert Jan kent wel een goede stadsimker en zoekt het nummer op. “Het is voor mensen moeilijk de juiste instanties te vinden. Ik vind dat we als wijkbedrijf ook een gidsfunctie hebben,” vertelt hij met de telefoon in de hand.

Sociaal ondernemerschap stimuleren

Die gidsfunctie is heel veelzijdig. Het uitgangspunt is dat mensen een stap zetten in hun ontwikkeling en weer regelmaat opbouwen. Soms vanwege werkeloosheid, een burn-out, re-integratie of iets heel anders. “We vinden het belangrijk om bewoners de kans te geven hun talent te vinden, te ontdekken waar ze goed in zijn, vertelt Gert Jan. Hij is chef Goeie Sfeer bij BewonersBedrijf Selwerd. “Ik ben een soort huisregelgoeroe, al klinkt dat zwaarder dan het in de praktijk is. Meestal gaat iedereen goed met elkaar om, maar als er een keer iets aan de hand is, spring ik ertussen.” Buurtbewoner en ondernemer Bertha loopt binnen met twee verse tosti’s en rauwkost, net gebakken in haar foodtruck die op het terrein van het wijkbedrijf staat. “Ze is erg goed in catering en verzorgt maaltijden voor mensen die hier vergaderen of een activiteit hebben,” vertelt Gert Jan.

Werkervaring op doen

Bertha is een van de sociaal ondernemers die bij wijkbedrijf Selwerd ervaring op kan doen.
De foodtruck van startende ondernemer Bertha is een mooi opgeknapte caravan, die midden in het groen staat geparkeerd. Bertha: “Ik verzorg de catering voor organisaties die ruimte huren bij het wijkbedrijf. De internationale studenten die in de flats even verderop wonen, krijgen bij het ophalen van de sleutels een lekkere Groningse mosterdsoep. Mensen uit de buurt zijn welkom voor een lunch en op zaterdag bakken mensen op een eigen pitje pannenkoeken.” In ruil voor de standplaats van haar foodtruck, onderhoudt Bertha het terrein, dat sinds haar komst behoorlijk is opgeknapt. En dat is in de buurt niet onopgemerkt gebleven. “Nu brengen mensen uit de buurt af en toe een plantje. Laatst kreeg ik een vijgenboompje cadeau.”

Ruimte in ruil voor activiteiten

Haaije, bedrijfsleider van Selwerd, legt uit hoe het wijkbedrijf sociaal ondernemerschap stimuleert. “Mensen die bij ons aan de slag gaan, mogen op een laagdrempelige manier gebruik maken van ruimte. Daar hoeven ze niet voor te betalen, maar we vragen wel om iets terug te doen voor de wijk. Die tegenprestatie hangt helemaal af van je kennis en kunde. Zo geven juristen een gratis spreekuur, en Bertha helpt ons het plein rondom het schoolgebouw netjes te houden.”

Recessie

Zelf stopte Haaije bij zijn werkgever tijdens de recessie en wilde als zzp’er aan de slag. Hij werkte in een één van de leegstaande lokalen bij Wijkbedrijf Selwerd aan zijn ondernemingsplan en langzaam raakte hij meer betrokken. “In die periode zag het wijkbedrijf net het licht. De gemeente zette er een kwartiermaker op, maar er was vanuit de wijk toch weinig animo. Selwerd – met 6.500 inwoners niet een supergrote wijk – was zeker toen een buurt met weinig sociale cohesie, waar mensen vooral optrokken met mensen van hun eigen nationaliteit,” vertelt Haaije.

Zoete inval

Na een aantal jaren hard werken is het nu een zoete inval bij wijkbedrijf Selwerd. Haaije: “We kunnen elke week rekenen op een paar honderd bezoekers, die komen voor zumba, het koor, de vrouwengroep, een cursus Arabisch of de toneelvereniging. Als je weinig financiële middelen hebt mag je in ruil voor de huur van de ruimte wat teruggeven aan het wijkbedrijf. Misschien kun je goed verven, buiten een klus doen of koffie schenken?”

Gaming club dankzij Right to Challenge

Net als Haaije kwam Shahrazed, de  voorzitter van het wijkbedrijf, binnen als wijkbewoner. Ze richtte onder andere een gaming club op waart buurtkinderen na schooltijd terecht kunnen. Ze maakten gebruik van Right to challenge om de gemeente uit te dagen. “We wilden een gaming club inrichten om zo de overlast op straat te verminderen. Ik leefde met mijn gezin van een minimuminkomen maar zocht voor mijn kinderen een intellectuele uitdaging. Je kunt op veel plekken leren websites bouwen games ontwerpen, maar een paar uurtjes les kost al gauw 25 euro. Dat is een karretje boodschappen voor de hele week!”

PC-werkplaats

Naast de gaming club richtte ze een pc-werkplaats in. Shahrazed: “We repareren computers in de buurt, geven computerles en soms gaan we bij mensen thuis langs om Windows te installeren.” Johnny is een van de buurtbewoners die het computerproject draait. “Ik help mensen op weg als er technische problemen zijn, installeer software en geef soms een cursus, zodat mensen begrijpen hoe ze met e-mail of Office kunnen werken.”

“We sturen mensen een tijdje aan, laten ze ontdekken waar ze goed in zijn en welk werk bij ze past,” vertelt Shahrazed. “Het wijkbedrijf moet geen eindstation zijn.” En dat brengt het wijkbedrijf af en toe in een lastig parket, vindt bedrijfsleider Haaije. “Mensen komen bij ons terecht omdat ze tijdelijk in de bijstand of WW zetten. Ze vinden vaak via ons netwerk een nieuwe baan. Dan vertrekken ze als vrijwilliger.” Het is precies de bedoeling, maar het stelt het wijkbedrijf voor een grote uitdaging. “Het mooiste wat er kan gebeuren is dat mensen doorgroeien – het is niet de bedoeling dat ze hier tot hun pensioen blijven. We zijn in feite een organisatie die heel erg naar verloop streven. Daardoor moet je heel vaak op zoek naar nieuwe kracht en zorgen dat nieuwe mensen worden ingewerkt.”

Nederlands leren bij het tropisch aquarium

In het oude schoolgebouw valt één lokaal heel erg op. Je voelt de warmte direct als je de deur open doet. Elke wand staat vol met glazen bakken met gekleurde visjes, groot en klein. Het is een groot tropisch aquarium, opgericht door wijkbewoner Douwe. “In een openbare ruimte vissen kweken betekent dat we het hele proces kunnen laten zien aan mensen die hier een kijkje nemen. Wat dat betreft is het eigenlijk een kleine dierentuin.”

Douwe kweekt en verzorgt de tropische vissen samen met participatiemedewerkers Arjen en Mahmoud. De Syrische Mahmoud is een expert op het gebied van kweekvissen en had altijd een huis vol met aquaria. “Hier kan ik die kennis delen met andere mensen. Ik heb er veel plezier in. De vissen herkennen mijn gezicht en stem. Daarom voed ik ze altijd met de hand. Dan krijg ik meer reactie.” Terwijl hij zich over de vissen ontfermt, leert hij de Nederlandse taal.

Je eigen talenten inzetten

Zijn collega Arjen werkte meer dan dertig jaar als planner bij KPN, maar voelde een burn-out naderen terwijl hij midden in een echtscheiding zat. “Met een regeling heb ik afscheid genomen van het bedrijf. Toen knalde de crisis erin en kwam ik er niet meer tussen. Op een gegeven moment word je vijftig, en dan is het nog moeilijker om een baan te vinden. Ik kwam tussen wal en schip terecht, kwam terecht in een isolement. Ik kwam aan, bewoog minder, mijn wereldje werd klein. Via de gemeente kreeg ik een participatiebaan bij Selwerd. Als er veel door je hoofd spookt, ga je even met de vissen bezig en dan denk je nergens meer aan. Het werkt therapeutisch. In het eerste jaar kwam ik hier elke dag, wel veertig uur per week. Ik was zo blij dat ik weer mocht. Ik viel tien kilo af, kwam weer onder de mensen, en er wordt hier dankbaar gebruik gemaakt van kwaliteiten.”

Grote investeringen

“Het wijkvernieuwingsprogramma dat is gestart door gemeente en woningcorporaties is een kans voor ons om ervoor te zorgen dat mensen een stem hebben in hoe de wijk eruit ziet, maar ook om nieuwe kansen te creëren om te leren en werken. Met de wijkvernieuwing van Selwerd komen bijvoorbeeld grote investeringen in de openbare ruimte. Dat is precies het soort werk waar we mensen in kunnen trainen, werkervaring op kunnen laten doen en lokale banen kunnen creëren. Zorgen dat we dat voor elkaar krijgen zien we als opdracht voor onszelf in de komende jaren.”

Wijkbedrijf Selwerd is actief op Facebook. Daar kun je ze volgen en zien waar ze mee bezig zijn.

Inmiddels is Haaije niet meer werkzaam bij wijkbedrijf Selwerd. Hanneke Wierenga heeft zijn functie overgenomen

Gerelateerd